Fashion Symbols with Aynura Maye

Bringing together the opposites

You are here: Home / Archives for Galosce Zhiguli / Qaloş Jiquli

Qaloş Jiquli

Uğurun görünməyən tonları. Rəssam dizayner Fidan (İlqar) Abdullazadə

by

Qaloş Jiquli seriyasının bu ay qonağı Fidan İlqardır. Fidanı mənim kimi əvvəllər tanımayanlar bu müsahibədən sonra onu unutmayacaq. Çünki Fidan həyatının bir məqamında çoxlarımızın vermək istədyi, lakin cürət edib verə bilmədiyi bir qərarı verib. Bakıda işinin və karyerasının ən çiçəklənən zamanında peşəkarlığını İtaliyada növbəti səviyyəyə yüksəltmək qərarına gəlib. Bu yol nə qədər dumanlı və çiskinli olursa olsun, qərarından donməyəcəyinə söz verib. Asan olub? Qətiyyən. Amma yaradıcılığın beşiyi olan ölkədə öz imzasını atmaq üçün illərlə çalışan Fidan artıq iki ölkənin mədəniyyətini bir araya gətirəcək layihə başlamağı düşünür. Fidanı tanımaq mənə çox xoş sürpriz oldu, məncə sizin üçün də belə olacaq.

Fidanla işi, həyatı, keçdiyi sınaqlar, rəssamlıq, dizaynerlik, İtaliya təcrübəsindən faydalanmağın yolları barədə söhbət etdik. Ümidvaram, Fidanın cəsarətli qərarı, inadkarlığı və əldə etdiyi uğurlar öz arzusunun ardınca getmək istəyən gənclərimizi cürətləndirəcəkdir.

Fidanın dizayn portfeli ilə behance şəbəkəsində tanış ola bilərsiniz.

Məqaləni ingilis dilində buradan oxumaq mümkündür.

İnteryer dizayn təkcə proqramdan istifadə etməyi bilmək deyil. Təhsil vacibdir. Ancaq deyərdim dünya görüşü də eyni ilə vacibdir. 

– Fidan

Fidan, necə oldu İtaliyaya gəldiniz və burada peşəkar kimi yetişməyə qərar verdiniz?

Bakıda bakalavr təhsilini başa vurandan sonra 2008-ci ildə ildə Florensiya Dizayn Akademiyasına qəbul olunub, orada magistr təhsili almışam. Təhsilimi bitirəndən sonra Bakıya qayıtdım və dizayner kimi həm sərbəst, həm də fərqli şirkətlərdə çalışdım. Son şirkətdə çalışanda Milana səfər etməli olduq və orada olanda yenidən təhsil almaq qərarı verdim. İED (Avropa Dizayn İnstitutu) institutuna daxil oldum və ikinci magistr təhsilimi aldım. Artıq 2013-cü il idi. Əslində təhsil aldıqdan sonra Milanda iş təcrübəsi qazanmaqda da maraqlı idim. Magistr təhsili zamanı böyük şirkətlərlə əməkşdaşlıq layihələri üzərində işləmişik. Birbaşa biznes və sənaye dünyası ilə bağlı olan layihələr üzərində işləmək maraqlı idi. Universiteti bitirəndən sonra universitet özü məni memar inşaat mühəndis şirkətində staja göndərdi. Həmin şirkət o vaxtlar İstanbulda Kirazlı-Halkalı metro xəttinin tərtibi ilə məşğul idi. Xəttin interyer dizaynını mən verirdim. Ancaq vaxtım bitəndən sonra müqaviləmi uzatmamaq qərarına gəldim. Çünki, daha yaradıcı işlə məşğul olmaq istəyridim.

Tapa bildiniz?

Stajı bitirəndən sonra arzuladığım işlərdə çalışmaq üçün italiyan dilini yaxşı bilməli olduğumu anlamışdım. Ona görə çox qızğın şəkildə italiyan dilimi mükəmməlləşdirmək üçün çalışdım. Bununla da həyatım çox müxtəlif və müsbət istiqamətə dəyişdi. İtaliyanlarla ünsiyyət qurmağa və əlaqələr yaratmağa başladım. Tezliklə, fərqli şirkətlərdən təkliflər gəlməyə başladı və beləcə yolum açıldı. Sərbəst dizayner, rəssam kimi işləməyə başladım.

Universitetdə hansı ixitsas üzrə təhsil alırdınız?

Bakıda Rəssamlıq Akademiyasında bakalavr təhsilimi sənaye dizaynı üzrə almışam. İxtisasım ümumiyyətlə dizayner rəssamdır. Həm Florensiya Dizayn Akademiyasında, həm də İED institutunun Milan filialında isə hər iki magistr dərəcəmi interyer dizayn üzrə etmişəm. Amma fəaliyyət dairəm təkcə bununla məhdudlaşmır. Müxtəlif yaradıcı işlərlə məşğul oluram. Hələ gənc yaşlarımdan rəssamlıq müsabiqələrində iştirak etmişəm, sərgilərə qoşulmuşam və demək olar ki, həmişə uğurlu nəticələr əldə etmişəm. Hətta bəzi fotoqrafiya sərgilərinə fotoqraf kimi qatılmışam və çox vaxt da qoşulduğum yarışmaların qalibi olmuşam.

Siz deyəsən daha çox sərbəst dizayner kimi işləməyi üstün tutursunuz.

Bəli, mən yaradıcı işlə məşğulam, ruhən yaradıcı insanam. Mənə yaradıcılığımı ifadə etmək üçün mühit lazımdır, öz məkanım olmalıdır. Məsələn, universiteti bitirdikdən sonra universitet vasitəsi ilə tapılmış iş əslində böyük nəaliyyət idi. Lakin, mən o cür baxa bilmirdim. İşimin mühandisliklə sıx bağlı olması mənim ruhumu sıxırdı. Yaradıcı iş üçün tələb az idi. Daha çox qrafik üzərində qurulmuş iş idi.

Bir əcnəbi olaraq başqa ölkədə sığortalı iş yeri olmadan, bu cür rəqabətli sahədə müstəqil dizayner kimi çalışmağı necə bacardınız?

Məncə, xarici ölkəyə köçən insanların hamısı bir depressiv transformasiya dövrü keçir. O dövrü insan aşmağı bacarır, yaxud bacara bilmir. Bir dəfə gəldim İtaliyaya oxudum qayıtdım və növbəti dəfə onu etmək istəmədim. Açığı çox çətinliklərdən keçdim, mənəvi və düşüncə sınağım ağır oldu. Öz ölkəndən kənarda olanda, immiqrant hesab olunaraq kənarda qalmaq çox realdır. Ancaq fikirləşdim ki, əlimdən gələni edim. Alınmasa, heç olmasa bilərəm ki, cəhd etdim. Gücümü və bacarığımı sınamaq qərarına gəldim. Beləliklə, dil öyrənməyə başladım. Artıq anlamışdım ki, dili öyrənməyincə, yerli mədəniyyəti anlamayınca mümkün olmayacaq. Özümə söz verdim ki, inteqrasiya edim və sona qədər gedim, bilim ki, bunu sona qədər etdim. Dili öyrənəndən sonra bir çox qapılar açıldı. Qalereyalar ilə tanış oldum, hətta əməkdaşlıq etməyə başladım və çox uğurlu alındı. Ümumiyyətlə deyim ki, asan olmayıb. Heç asan olmayıb, iradəmin sərhədlərini sınayacaq qədər getmişəm. Amma bu prosesdə çox adamlar tanıdım, tanışlarım artdı. İndi artıq müəyyən bir ətrafım var.

Rəssamlıqla hələ də məşğul olursunuz.

Rəsmlə uşaqlıqdan məşğulam. Lap kiçik yaşlarımdan rənglər həyatımın bir hissəsi olub,  həmişə məni cəzb edib. Böyüdükcə anlamışam ki, bu mənim ruh halımdır, özümü bu yolla ifadə edirəm. Lap kiçik yaşlarımdan həm ölkə daxilində, həm də qonşu ölkələr arasında keçirilən yarışlarda, konkurslarda işitrak etmişəm. Çox vaxt da ilk yerləri qazanmışam.  Əvvəllər yağlı boyadan daha çox istifadə edirdim. İndi isə daha çox qarışıq texnikaya üstünlük verirəm. Son zamanlar bir seriya üzərində işləyirəm. Seriya Qadın adlanır. Qadınların adətən üzdən görünməyən müxtəlif ruhi və mənəvi keyfiyyətlərini göstərməyə çalışıram. Bu seriyanı yaratmaq üçün qarışıq texnikadan istifadə edirəm və sərgiləmək üçün hazırda İtaliyanın müxtəlif qalereyaları ilə əməkdaşlıq edirəm.

Lakin təkcə rəssamlıqla məşğul deyiləm, illərlə bədii quraşdırmalar, fotoqrafiya və s. kimi incəsənət sahələri ilə məşğul olmuşam, yenə sərgilərə qoşulmuşam, yarışlarda iştirak etmişəm. Deyim ki, bu yarışlardan bol diplomlar qazanmışam.

Pandemiyanın ilk illərində karantin dövrünü necə idarə etdiniz?

Səmimi desəm, o qədər pis keçmədi. Hamı kimi mən də İtaliyan otaq yoldaşımla qapımızı bağlayıb oturduq evdə. Amma həmin müddətdə Gucci üçün çalışırdım. Əslində, həmin müddət digər vaxtlarda olduğundan çox işləyirdim. Heç xəbərim olmadı vaxt necə keçdi, çox işləyirdim amma maraqlı idi.

Guccidə iş təcrübənizdən danışın

Ora işə girmək asan olmayıb. Davamlı Gucci və Gucci kimi böyük şirkətlərə iş üçün müraciət edirdim. Sənədləri göndərəndən hətta bir il keçmişdi ki, iki fərqli departamentindən müsahibəyə çağırdılar. Mən artıq illər idi ki, interyer dizayn üzrə çalışırdım. Ancaq meni qrafik dizayn şöbəsinə təklif etdilər. Beləcə işə başladım.

Guccidə mənə yeni olan hər detal üçün ayrılan diqqət idi. Nəhayətdə bu detallar çox gözə çarpmır, amma bu detalların üzərində biz bir-iki ay işləyirdik. Son məhsul bəlkə də sadə görünür, amma arxasında çox iş durur. Çünki kiçik detallar bir məhsulun illərlə bazarda qalmasının səbəbi ola bilər. O üzdən detallara xüsusi diqqət yetirilirdi. Mən işlədyim şöbə qrafik işləri, rəng və detalların dizaynı ilə məşğul olurdu. Çox maraqlı təcrübə idi.

Sizin portfeldə Kristal Zalı və s. kimi Bakıda tanınmış məkanların dizaynlarını görmüşəm. Onları İtaliyaya gəlməzdən əvvəl işləmisiniz?

Bəli. Milana ikinci magistr təhsili almağa getməzdən əvvəl Kristal Zalın dizaynı ilə məşğul olan şirkətdə dizayner kimi çalışırdım, həmin dövrdə tək orda yox, həmçinin o ərazidə həyata keçirilən tikintilərin dizaynında az olsa da rolum olub – Bayraq Meydanı, o ətrafda olan muzeylər, restoranlar və s. – hardasa 10 il əvvəl o ərazi boş idi – bizim ofisin dizaynerləri orada işləyirdi. Həmin zamanlar mən qrafik dizayner kimi işlədiyim şirkət həmin ərazinin inkişafına cəlb olunmuşdu. Çox maraqlı dövr idi mənim üçün, çox gözəl işlər gördük. Amma elə o vaxtlar idi ki, Milana getməli oldum və hiss etdim ki, artıq Milanda qalıb özümü inkişaf etdirmək istəyirəm, bir daha təhsil almaq qərarına gəldim. Amma artıq öz işimi qurmaq istəyirəm.

Maraqlıdır, nə kimi layihə var fikrinizdə, İtaliyada olacaq ya Azərbaycanda?

İşi qurmazdan əvvəl ətraflı məlumat vermək istəmirəm, amma rəssamlıq daxil,  yaradıcı bir işlə məşğul olmaq istəyirəm. Həm İtaliya, həm də Azərbaycanla işləmək niyyətim var. Bu iki ölkənin mədəniyyətini bir araya gətirəcək bir incəsənət layihəsi üzərində işləyirəm. Əsas məncə mədəniyyətlərin ünsiyyətidir, onda hər iki tərəf öyrənir. O demək deyil ki, azərbaycanlılarla italiyanlar arasında birgə layihə olanda təkcə azərbaycanlılar öyrənəcək. Bir çox məlumatlar italiyanlar üçün yeni olacaq, ən azı dünya görüşləri bizim zonaya genişlənəcək.

Azərbaycanda öz arzusunun ardınca getmək istəyən gənclərə məsləhətiniz nə olardı?

Təhsil vacibdir. İnteryer dizayn təkcə proqramdan istifadə etməyi bilmək deyil. Bu qədər bəsit deyil dizaynerlik. İşin texniki tərəfini bilmək yaxşıdır, ancaq təhsil bazasını güclü etmək vacibdir. İstedad vacibdir.

Ancaq deyərdim dünya görüşü də eyni ilə vacibdir. Bir yerdə qalmasınlar. Gözü və düşüncəsi açıq olsunlar. Görüb götürməyə açıq olsunlar. Bir müəllimim vardı, deyirdi, davamlı maraqlanın, öyrənin, görəcəksiniz ki, sizin ağlınıza gələn fikirlər başqalarının ağlına illər əvvəl gəlib və yaradıb. Siz artıq mövcud olanın nəsə bir hissəsini, detalını dəyişin və o yenilik olacaq. Ona görə açıq fikirli olmaq, davamlı başqalarından öyrənmək, fikir mübadiləsi aparmaq çox vacibdir.

“Made in İtaly” sizin üçün nə deməkdir və bu təcrübədən biz necə yararlana bilərik?

Ağlıma ilk gələn söz keyfiyyətdir. Keyfiyyətli və uzun ömürlü iş gəlir fikrimə. Bu təcrübədən yararlanmağın yollarını qaynayıb qarşımaq, gənclərin bu təcrübəni öyrənməsi yolu ilə tapmaq olar. Gənclərin qarşılıqlı mübadiləsinə ciddi fikir vermək lazımdır. Deyərdim ki, bizim çox istedadlı gənclərimiz var, çox dəyərli mütəxəssislərimiz, yaxşı əl qabiliyyəti, ideyaları olan insanlarımız var. Yəni ki, potensialımız var, sadəcə üzə çıxarılması, təlimlənməsi və tanınması lazımdır.

Məqaləni ingilis dilində buradan oxuya bilərsiniz

Moda dizayneri kimdir?  Dərzi, sosioloq ya dəb rəssamı?

by

Tod’s brendi üçün kapsul kolleksiya hazırlayan gənc moda dizaynerimiz Leyla Babayeva ilə söhbət

Qaloş Jiquli seriyası sizə isti xəbərlə gəlir. Yəqin ki, həm də ən gənc qonağı ilə – yetişməkdə olan moda dizaynerimiz Leyla Babayeva ilə tanış olun. Leyla lüks İtaliyan ayaqqabları ilə məşhur olan Tod’s brendinin Regenerasiya layihəsi (Re-generation) üçün seçilmiş 20 tələbədən biridir. Layihə hələ tam başa çatmayıb, səbirsizliklə sonunu gözləyirik. Hazırda Maranqoni Moda Dizaynı İnstitutunun Milan filialında təhsilini başa vurmaqdadır. Moda sektoruna gəlməsəymiş, ya ADA Universitetində diplomatiya oxuyacaqmış, yaxud da Rəssamlıq Akademiyasına müraciət edəcəkmiş. Çünki, lap uşaqlıqdan rəssamlıqla məşğul olub və xeyli mükafat və sertifikatlar qazanıb. Lakin valiydenlərinin də dəstəyini gördükdən sonra peşəkar moda dizayneri olmaq arzusunu reallaşdırmaq qərarına gəlib. Rəssamlıq bacarığı indiki işində hava su kimi lazımdır. Çox yaxşı da söhbət tərəfdaşıdır və uzun-uzadı söhbət etmişik. Ürəyi bu işdədir və tanınmış dizayner kimi yetişəcəyi hiss olunur. Məqsədyönlüdür və çalışqandır. Söhbətimiz zamanı maraqlı məsləhətlər verib. Buyurun oxuyun, siz də fikirlərinizi bildirin.

Leylanın dizayn portfeli ilə behance şəbəkəsində tanış ola bilərsiniz.

Tod’s markasını yenidən interpretasiyası üçün Leylanın hazırladığı kolleksiya barədə tam məlumatı Tod’s Akademiyasının saytından oxuya bilərsiniz.

Məqaləni ingilis dilində buradan oxuya bilərsiniz

Leyla, bu son layihə barədə danışın zəhmət olmasa.

Söhbət Tod’s brendinin Regenerasiya (Re-generation) layihəsindən gedir. Bu, artıq faəliyyətinin ikinci ilinə qədəm qoymuş Tod’s Akademiyasının Maranqoni Moda Dizaynı İnstitutu ilə əməkdaşlıq layihəsidir. Əslində mənim gözləmədiyim hadisələrdən oldu. Ötən ilin oktyabr ayı idi. Bir gün dərsə gələndə bizə məlumat verdilər ki, Tod’s Akademiyası Maranqoni institutundan 20 tələbə seçib. Bu tələbələrdən on nəfəri Milan kampusundan, digər on nəfəri isə Florensiya kampusundan idi. Seçim prosesində Maranqoni universiteti iştirak etməmişdir. Tod’s Akademiyası özü tələbələrin portfellərini təhlil edərək seçim etmişdir. Mən Milan kampusundan seçilən on tələbənin arasında idim və bizi nə gözlədiyi barədə heç kimin məlumatı yox idi. ­Tezliklə bizə layihə barədə təqdimat edildi və yeni kolleksiya yaratmaq üçün bir həftə zaman verdilər. Əslində bir həftə bir kolleksiya yaratmaq üçün çox az zamandır, kolleksiyanın mövzusunu seçmək, moodboard (ilham lövhəsi) hazırlamaq və s. vaxt aparan işlərdir. Vaxtın darlığı üzündən iş çətin idi, ancaq çatdırmalı idik. Hətta moda idarəetməsi üzrə təhsil alan tələbələrlə birlikdə peşəkar çəkilişlər edib kommunikasiya strategiyası da hazırladıq. İlk dəfə idi ki, İtaliyan brendi olan Tod’s bir İtaliyan moda məktəbi ilə əməkdaşlıq edirdi. Bundan əvvəlki əməkdaşlığı isə Londonda yerləşən Central Saint Martins Universiteti ilə olmuşdur. Lakin, pandemiya səbəbindən ilk layihə tam olaraq virtual həyata keçirilmişdir. Xoşbəxtlikdən bu il hərəkət imkanı vardı və bizi Tod’s brendinin Marke əyalətində yerləşən baş qərargahına apardılar. Tod’s Akademiyası da orda yerləşirdi.

Həmin bir həftə ərzində ən çətin iş nə oldu?

Konseptin seçilməsi. Ümumiyyətlə, moda dizaynı zamanı konseptin seçilməsi işin ən çətin hissəsidir. Konsept seçimini etdikdən və moodboard hazırlayandan sonra eszikləri iki günə tamamladım. Konsept seçimim və moodboard üçün ilham mənbəyim Western all’Italiana (İtaliyansayağı qərbli) filmi oldu. Kapsul kolleksiyanın adı Ride out to the old sundown idi. Çünki bu filmi italiyanlar çəkmişdilər və kovboy (cowboy) mövzulu film idi. Məqsədim italiyanların digər mədəniyyətlərlə qarışdığında öz kimliyini nə cür saxladıqlarını göstərmək idi. Bundan əlavə, kovboy stili artıq bir neçə ildir ki, dəbə qayıdıb, demək olar ki, bütün markaların kapsul kolleksiya da olsa kovboy stilində məhsulları var, ancaq Tod’s hələ bu mövzuya müraciət etməmişdi. İstəyirdim Tod’s indiyə qədər etmədiyi bir şey edim. Tod’s üçün öz irsini saxlamaq vacibdir. Bu səbəbdən, onun ənənələrini bu yeni stildə interpretasiya etməli idim.

Kovboy stilində nəyi fərqli interpretasiya etdiniz?

Tod’s ayaqqabılarının altında işlənən material “qommino” adlanır. Mən kolleksiyamda qomminonun formasını yenidən işlədim. Bundan əlavə, Tod’s adını balaca qommino ilə işləmişdim və bu Maranqoninin direktoru daxil, çox müsbət qarşılanmışdı. Bu markanın loqosu şirdir və ənənəvi yerləşdirildiyi yerlər var. Onun yerləşdiyi yeri dəyişmişdim, ayaqqabıda başqa yerə yerləşdimişdim. Daha gənc ruhlu, həm klassik, həm də idman tərzini bir araya gətirən interpretasiya üzərində çalışmışdım. Yenə qeyd etmək istəyirəm ki, bütün bu proses üçün konsept seçimi vacibdir. Bu seçimi etmək mənə asan olmadı. Mövzu seçiminin arxasında həmişə araşdırma durur. Məsələn, universitetdə konsept seçimi üçün bizə bir ay zaman verirlər. Hərdən elə olur ki, adam mövzunu seçir, amma iki ay sonra anlayrısan ki, nəsə uyğun gəlmir yaxud alınmır. Həm də nəzərdə saxlamaq lazımdır ki, bu konsept sonda fiziki məhsulda öz ifadəsini tapacaq. Ona görə konsept seçimi moda dizaynında məncə ən mühüm mərhələdir.

Konsepti doğru seçmək zamanın nəbzini tutmaq kimidir...

Bəli eynən. Zaman demişkən, bu layihələr üçün tələblərdən biri də ekoloji dayanaqlı materialların istifadəsi idi (sustainability). Tod’s üçün innovasiya və yaradıcılıq vacib olsa da, irsin qorunması və davam etdirilməsi vacib amillərdir.

Eynən Made in İtaly anlayışı kimi, doğrudur? Amma Tod’s kimi dəri üzərində qurulmuş brendlər üçün məncə bu keçid dövrü asan dövr deyil.

Bəli, ənənəni saxlamaq onlar üçün vacibdir. Tod’s markasının əsas məhsulları dəri sumka və ayaqqabıdır. Məsələn, bu brendin baş qərargahında mənim ən çox yadımda qalan məkan dəri arxivi idi. İnanilmaz geniş çeşidli arxiv idi. Hazırkı keçid dövründə dəri qədər keyfiyyətli alternativlər tapmaq elə də asan deyil və bu keçid onlar üçün ciddi mövzudur. Təbii ki, yalançı dəri istifadəsi məsləhətli deyil, keyfiyyəti müştərinin gözləntisini doğrultmur. Doğru material seçimi də araşdırma tələb edirdi. Sonda seçimim hazırda istifadəyə gəlməyə başlayan göbələk dərisi və ananas yarpağının liflərindən alınan pinyateks adlanan alternativ dəri oldu. Bu dəriləri İtaliyada tapmaq elə asan deyil, İspaniyadan sifariş etdim.

Çox maraqlı məqamdır, bu keçid dövru təkcə zövqlərdə baş verən dəyişikliklə yekunlaşmayacaq, həm də təhcizat zəncirinin konyukturasını dəyişəcək. Bəs digər tələbələr hansı alternativ materiallardan istifadə etmişdilər, bu ilk mərhələrnin sonunda kolleksiyalar arasında seçim edildi?

Bütün tələbələr dəriyə alternativ ola biləcək müxtəlif materiallar üzərində işləmişdir. Xeyir, kolleksiyalar arasında seçim edilmir. Bu ilin Tod’s Akademiyası üçün 20 tələbə seçilib və sona qədər 20 tələbə və tələbələrin yaratdığı 20 kolleksiya ilə davam edirik. Mənim kolleksiyamın təqdimatında münsiflər heyətinin tərkibi Tod’s markasının kreativ direktoru Ualter Çiapponi, Vogue jurnalının uzun illər moda bölməsinin direktoru olmuş, stilist və hazırda ekoloji dayanıqlıq üzrə yazarı Tonne Goodman və Vogue İtaliya jurnalının “Vogue istedadlar” layihəsinin rəhbəri, İtaliya Moda Palatasının moda səfiri Sara Mainodan ibarət idi. Mentorum isə əfsanəvi Tonne Goodman oldu. [red.Bir çox dünya məşhurlarının stilisiti olmaqla yanaşı, Tonne Goodman ABŞ-ın Birinci Xanımı Cill Baydenin Vogue jurnalının üz qabığı üçün son çəkilişlərinin stilisiti olmuşdur.]

Bu 20 kolleksiya üçün növbəti mərhələ nə olacaq?

Bu bizim üçün də sirrdir. Məlumatı ən tez bir həftə əvvəl bilirik. Hələ ki, heç bir məlumatımız yoxdur.

Gələcək planlarınız?

Fevralın sonu dissertasiyanı müdafiə etdikdən sonra Maranqonini bitirəcəm. Magistratura təhsili alsam, yəqin ki, moda biznesinin idarə edilməsi üzrə təhsil alaram. Bir markanın yaradılması üçün təkcə dizayner olmaq kifayət deyil, asan görünür, amma heç də asan iş deyil. Əvvəl təcrübə toplamaq istəyərdim.

Hazırda Alessandro Vigilante markasında təcrübə keçirəm. Bu yeni brenddir, yaradıcısı öz adı altında yaradıb və işini çox uğurlu qurub. Artıq Milan Moda Həftəsində iştirak etdi, bu ilin San Remo festivalının iki iştirakçısını biz geyindirdik. Həmin kostyumların eskizini mən hazırlamışdım. Alessandro Vigilante öz markasından əlavə Attico markasının da yaradıcı direktorudur. Bundan əvvəl isə Gucci, Dolce Gabana, Philosophy kimi brendlərdə məşhurların dizayneri kimi çalışıb. Artıq əvvəlki təcrübəsindən irəli gələrək moda sisteminin içindədir. Eyni zamanda kiçir şirkətdir deyə hər işi bir yerdə eləyirik, çox şey öyrənirəm və fikirləşirəm ki, bu mənim üçün uyğun yerdir. Böyük brendlərdə adətən iş bölgüsü olur və markanın tam işini anlamaq çətin olur.

1 martdan Rossignol brendində kiçik moda dizayneri kimi işə başlayacağam. Bu lüks üst geyimləri üzrə ixtisaslaşmış fransız markasıdır.

Bəs dissertasiya üçün hazırladığınız kolleksiya var?

Son il üçün hazırladığımız kolleksiya həm də bizim dissertasiya işimiz ola bilərdi. Lakin eyni kolleksiyanı təqdim etmək mənə darıxdırıcı gəlirdi. Ona görə dissertasiya üçün moda filmi hazırladım. Seçdiyim mövzu sosial təbəqələşmə və təbəqələr arasındakı fərqlərə aid idi. Filmi hazırlamaq üçün yayda Bakıda olanda Port Baku Mallda, Milanda və hətta Linkedİn sosial platformasında bu sektora aid insanlarla tanış olub sorğu apardım. Sorğunun məqsədi geyim və görüntünün insanların rəftarına təsirini araşdırmaq və anlamaq idi. Sorğumun nəticəsi maraqlı idi. Bu dövrlərdə təbəqələr arasında fərqlərin əriməsi haqqında çox iddialar səsləndirilir. Lakin apardığım sorğunun nəticələri əksini göstərirdi. Bəli, qədimdə bu göstəricilər daha aydın idi – məsələn, qədim Romada yalnız yuxarı təbəqə Toqa üst geyimi geyinə bilərdi və qırmızı Toqa yalnız imperatora məxsus idi. Günümüzdə təbəqələr arasında geyim qaydaları bu qədər sərt olmasa da, keçmiş zamanlarda olduğu kimi sosial təbəqəni bəlli edən göstəricilərdən biridir və eynən keçmiş zamanlarda olduğu kimi, orta təbəqə yuxarı təbəqəni imitasiya edir. Məsələn, Hermes, Louis Viutton yuxarı təbəqənin brendləridir və Zara kimi sürətli moda (“fast fashion”) markaları davamlı bu moda evlərinin imitasiyası ilə məşğuldur. Filmdə bu fikrin davamı olaraq lüks nə deməkdir sualına cavab tapmağa çalışmışam.

Azərbaycanda sizin sahənizdə Made in İtaly tərcübəsindən necə yararlanmaq olar? Gənc nəslə öz təcrübənizdən irəli gələn tövsiyyəniz nə olardı?

Bu sahə üzrə çox istedadlı gənclər var. Xüsusən rəsm sahəsində, məncə, gənclərimiz çox istedadlıdır. Fikrimcə, moda üzərində daha çox çalışılmalıdır, yəni iki-üç aylıq kurs keçmək kifayət deyil, daha dərindən öyrənmək lazımdır. Bu sahə üzrə dörd illik universitet olsa, akademik təhsil olsa məncə yaxşı mütəxəssislərimiz yetişər. Bakıda gənclər dəbi çox sevirlər, ancaq məncə moda dizayneri anlayışını çox sadə qəbul edirlər. Moda dizayneri olmaq təkcə atelye açmaq demək deyil, yalnız dərzilik deyil. Yəni bu qədər sadə anlayış deyil. Eyni fikirlər məncə moda sektoruna aid digər peşələrə, məsələn bayer peşəsinə də aiddir.

Yəni, moda dizayneri sosial cərəyanları anlamalı və bu cərəyanların cəmiyyətin zövqündə yaradacağı dəyişiklikləri proqnoz etməyi bacarmalıdır?

Bəli, zövqlərdə baş verəcək dəyişikliyi əvvəldən proqnoz etməyi bacarmalıdır, sosial tendensiyaları interpretasiya etməyi bacarmalıdır. Moda tədbirlərinin təşkilinə konseptual yanaşmaq vacibdir. Kommunikasiya strategiyasının olması mühümdür. Amma bununla yanaşı, inanıram ki, akademik səviyyədə təhsil mövcud olsa, uğurlu alınar. Dialoq yaratmaq maraqlı fikir olardı. Artıq beynəlxalq səviyyədə uğur qazanmış bir neçə moda dizaynerimiz var, onların iştirakı ilə seminarlar və s. təşkil etmək müsbət nəticələr verər. Bizdə əl işləri çox mükəmməldir, məsələn keramika, xalçaçılıq işləri çox gözəldir. Bu ənənəmizdən faydalana bilərik. Gənc nəslə tövsiyyəmə gəldikdə isə, deyərdim ki, moda sektorunda tənqid həmişə var. Bu tənqidləri dinləyin, amma çox fikir verməyin, öz fikir və arzularınızın ardınca gedin.

Məqaləni ingilis dilində buradan oxuya bilərsiniz

Bankın dörd divarından La Skala səhnəsinə. 10 ilin yolçuluğu

by

Onunla ilk dəfə söhbət edəndə mənə elə gəldi ki, illərin tanışıyıq. O qədər xoş aurası, sərbəst davranış tərzi, nüanslı, lakin duzlu zarafatları vardı ki, hətta yeni tanış olduğumuzu unutdum və zarafatlarına qoşuldum. Hələ də yadıma düşəndə özümə gülürəm. Bu rubrikanı başlayan zaman onunla əlaqə saxladım. Həmişə məşğul olduğu üçün qaç-qov məsafədən müsahibə etdik. Çox da təvazökar olduğunu anladım. Müsahibə zamanı öz uğurları barədə danışmaqdan yayındığını, daha çox nə etməli olduğu barədə danışdığını görürdüm (uğurunun sirri bəlkə də elə bu düşüncə tərzidir). Sözün qısası, Qaloş, Jiquli rubrikasının yanvar ayının qonağı 19 yaşında hər şeyi buraxıb peşəkar musiqiçi olmaq üçün yola çıxan, Milanın La Skala Akademiyasının ilk azərbaycanlı məzunu, Əməkdar artist Azər Zadədir.

Azərin fəaliyyətini www.azerzada.com saytından izləyə bilərsiniz.

Ps. Bu gün Azərin atasının ad günüdür. İşlərindən dolayı atasının yanında deyil. Azərlə birlikdə Xalq artisti Zaur Rzayevin ad gününü təbrik edirik və can sağlığı arzulayırıq.

Müsahibəni ingilis dilində buradan oxumaq mümkündür

Azər, sizinlə son dəfə 2021-ci ilin yayında Arena di Veronada görüşmüşdük. Aida operasının 150 illik yubileyi zamanı əfsanəvi dirijor Rikkardo Mutinin rəhbərliyi ilə Aida operasında Radames rolunu canlandıracaqdınız. Yadımdadır, bütün opera boyu ancaq Radamesin səhnəyə çıxmasını gözləyirdim və dediyi hər sözü tam mənası ilə başa düşmək üçün bütün diqqətimi toplamışdım. Sadəcə fəxr edirdim sizinlə. Mutinin diqqətinə gəlmək və bu prestijli tədbirdə ifa etməyin arxasında əminəm ki, uzun illərin  fədakarlığı və böyük zəhməti durur. Necə oldu bu tədbirə dəvət olundunuz? Hesab edirəm ki, bu hadisə sizə həm də yeni imkanlar açdı.

Maestro Muti ilə çalışmaq təklifi mənə gələndə sevincimin həddi hüdudu yox idi. O, elə nüfuzlü dirijordur ki, hər bir musiqiçi, yəni opera ifaçısı onunla işləmək arzusundadır. Təbii ki, mən də özümü bunun üçün çox xoşbəxt hiss edirəm. Onunla çalışmaq möhtəşəmdir. Dekabrın ortaları yenidən çıxışım olacaq, çox böyük səbirsizliklə gözləyirəm. Muti məni ilk dəfə mən Ravennada Aida operasını ifa edərkən duymuşdu. Orada dirijor başqası idi, lakin Muti məşqlərə gəlirdi, bizi dinləyirdi. İlk tanışlığımız oradan başlamışdı. Sonra Ravennada bir konsertə dəvət aldım və onunla ifa etdim. Bundan sonra məni Arena di Veronaya dəvət etdi. Təbii ki, bu mənim kurrikulum və karyeram üçün çox vacib olan an idi. Ona görə də Maestro Mutiyə çox minnətdaram.

Elə böyük və məşhur amfiteatrda ifa. Adama çox həycanlı gəlir, bütün tamaşaçıların gözü üzərinizdədir. Hər kəs bir yana, özünüzün özünüzdən gözləntiləriniz var. Bir az hazırlıqdan, səhnəyə çıxan ərəfədə keçirdiyiniz hisslərdən danışın.

Təbii ki, adrenalin çox yüksək olur, məsuliyyət olur. Ələlxüsus da Arena di Veronanın sezon açılışında çıxış etmək məsuliyyətlidir. Hamının gözü səndədir. Bir də reallıq var. Xaricisən amma gərək xarici kimi səslənməyəsən. Bunun üzərində əslində çox vaxt sərf eləyirəm. Deyim ki, bu çalışma, məşq prosesi özü mənə çox zövq verir. Amma tamaşa günü çox adrenalin, həyəcan olur. Bəlkə də elə ona görə bu sənəti seçmişəm. Tamaşaqabağı yuxu da vacibdir mənim üçün.

https://www.instagram.com/reel/CY7GU9FhZnB/?utm_source=ig_web_copy_link

Bir az əvvələ qayıtmaq istərdim, daha doğrusu xeyli əvvələ, lap başlanğıca. Bu sənəti nə zaman həyat yolunuza çevirdiniz?

Musiqiçi ailəsində doğulduğuma görə evimizdə həmişə musiqi səslənib, xüsusi ilə klassik musiqi. Ona görə istər-istəməz özümdən asılı olmayaraq həmin aurada böyüdüyüm üçün uşaqlıqdan musiqiyə böyük istəyim olub. 19 yaşım olanda bir bankda çalışırdım. Bir gün qərara gəldim ki, işdən çıxım və peşəkar şəkildə bu işlə məşğul olum. Beləliklə, Bakı Musiqi Akademiyasının hazırlıq kursuna daxil oldum. Mənim müəllimim əməkdar artist professor Hüseyn Əliyevdir. Bu gün də o mənim müəllimimdir. Bakıya gedəndə hər zaman evinə gedirəm, məşğul oluruq, səsimə qulaq asır. O mənim ilk müəllimimdir və mənim üçün çox qiymətli bir insandır. Dediyim kimi, 19 yaşında qərar verdim və 21 yaşım hələ tamam olmamışdı ki, mən artıq İtaliyaya yola düşdüm. İlk əvvəl Ozimo adlı şəhərdə təhsil aldım. Təbii ki, çoxsaylı ustad dərsləri aldım. 2014-cü ildən etibarən Milan şəhərində yaşayıram, La Skala Akademiyasının məzunuyam.

Deməli, 19 yaşına qədər musiqi ilə məşğul olmamısınız. Birdən birə, bir səhər durub demisiniz ki, vəssalam, artıq içimdəki gücə qarşı dura bilmirəm, gedirəm ifa etməyə. Ətrafdakıların, ailənizin reaksiyası necə oldu? Ola bilər ki, bu reaksiyadan ehtiyatlanmaq bu qərarın verilməsini belə uzadıb?

Bəli, mən oxumağa 19 yaşımda başlamışam, ondan əvvəl oxumamışam. Doğrudur, 19 yaşınadək evdə daim musiqi olub, musiqiçilərlə əhatə olunmuşam və məncə bu mənim gələcəyim üçün, yəni bu günüm üçün bir him yaradıb. Həmişə atamın yanında idim, daim musiqiçlərlə, sənətkarlarla əhatələnmişdim, dövrəmdə daim sənət ab-havası vardı. Ona görə mən artıq 19 yaşında başlayanda, hesab edirəm, yaşadığım həyatdan dolayı bir ehtiyat bazam vardı. Amma peşəkar kimi yola çıxana qədər bir bankda kredit bölməsində çalışırdım. Bir gün gəldi ki, bu qərarı verdim. Əvvəl reaksiya çox müsbət deyildi, hətta atamdan belə. Çünki bilmirdi səsim necədir, heç vaxt oxumamışdım. Amma səsimi eşidəndən sonra dəstəyini həmişə bildirir. Bunun üçün ona minnətdaram.

Adama hekayə kimi gəlir, 19 yaşında sənətinizi, tutduğunuz yolu tam kənara qoydunuz. Hətta az sonra ailənizdən də ayrılmalı oldunuz. Çətin deyil?

Təbii ki, ailəm üçün darıxıram. Bu ayin 28-i atamın 70 yaşı tamam olur, yubileydir. İşimlə bağlı gedə bilmirəm. İşlərim çoxdur, yeni debütlər var, onlara hazırlaşmalıyam. Ailəm məni anlayır, başa düşür və bunun üçün minnətdarlığımı bildirirəm. Çox darıxıram, doğma şəhər, doğma ölkənin insanın ürəyində yeri başqadır.

Necə oldu ki, İtaliyaya gəlmək qərarı verdiniz? Hardan, necə başladınız?

Bilirsiniz ki, operanın məskəni İtaliyadır və bu səbəbədən bura gəlməyə qərar verdim. Mənə bu istiqamətdə ilk köməyi dostum, həmkarım Əvəz Abdulla göstərdi. Məni Rizvan Sədirxanovla tanış etdi. Rizvan müəllim illər əvvəl Ozima şəhərində yerləşən akademiyanın məzunu olmuşdur. O akademiyanı tanıyırdı və orada yaxşı tenor axtarırdılar. İlk əvvəl mənə qulaq asdı və bundan sonra yardım etdi. Beləcə getdim İtaliyaya təhsil almağa. Daha sonralar İtaliyanın bir çox şəhərində, İspaniyada ustad dərsləri aldım. Daha sonra qərara gəldim ki, özümü Milanın La Skala Akademiyasında sınayım. 2014-cü ildən artıq Milanda yaşayıram. Tələbəlik illərim də burda çox gözəl keçib. Tələbəlik illərimdə dövlətimizdən də daim dəstək hiss etmişəm. Bu mənə təbii ki, stimul verir.

La Skala Akademiyasına daxil olmaq asan olmalı deyil. Seçim çox rəqabətli idi? Sizdən başqa bu akademiyada təhsil almış ya alan azərbaycanlı var?

Bu akademiyaya daxil olmaq çox çətindir. Çünki dünyanın ən yaxşı akademiyalarından biridir. Mən oranın məzunu olmuşam və məndən sonra yaxın dostum kolleqam bas-bariton Məhərrəm Hüseynov oranı bitirib və hazırda Mariinski Teatrının solisti kimi karyerasını qurur. Artıq çoxalırıq yavaş-yavaş.

Nə zaman hiss etdiniz ki, karyeranız pərvazlandı? Solo ifanız nə zaman, hansı rolla baş tutdu?

Açığı heç vaxt karyeramın necə getdiyi barədə düşünmürəm. Bir az fəqli prizmadan yanaşıram. Son illər əsas diqqətimi daha çox öz üzərimdə işləməyə yönəltmişəm. Yəni karyeramı irəlilətmək yox, özümü təkmilləşdirmək üzərində çox çalışıram. Təbii ki, ümumi şəkli nəzərimdə saxlamağa çalışıram, amma əsas iş səsimin üzərində qurulur. Səsimin keyfiyyətini artırmaq, daha rahat ifa edə bilmək üçün çalışıram.

Səsin üzərində işləmək nə deməkdir? Necə işləyirsiniz səsin keyfiyyətinin üzərində?

Ümumilikdə bütün insanların, xüsusən, opera ifaçılarının səs instrumenti çox individualdır. İfaçı gərək öz səs tonunu tanısın, səsinə hansı repertuarın uyğun olduğunu anlasın. Deyim ki, bu heç də asan iş deyil. Zamanla orqanizm dəyişir, digər dəyişikliklər baş verir. Bütün bunlar səsə öz təsirini göstərir. Səs telləri çox incədir və hər hansı dəyişiklik özünü hiss etdirir. Bütün bu səbəblər üzündən səsin qorunması çox vacibdir.

İlk ifanız harda olub və daha sonralar baş rol ifaçısı kimi eyni səhnəyə qayıtmısınızmı?

İlk ifam Opera və Balet teatrında olub. Ora məni müəllimim Hüseyn Bağırov aparmışdı, onun sayəsində orada debüt etmişəm. İlk ifam Karmen operasında kiçik bir rol idi. Qarşıdan gələn may ayında yenə orada ifam olacaq. Elə Karmen operasında. Bu dəfə baş rolu ifa edəcəm. Təbii ki, bu xüsusi qürur anıdır. 2009-cu ildə orda kiçik rol ifa etdim, 2012-ci ildə artıq eyni səhnədə daha böyük rolda çıxış edirdim. Çünki 2010-cu ildə İtaliyaya oxumağa getmişdim. İlk böyük rolum orda Sevgi Şərbəti (L’elisir d’amore) operasında, Nemorino rolunun ifası ilə olmuşdur. İrəlidə, 9 martda Opera və Balet Teatrında o rolu yenidən ifa edəcəm. Təbii ki, mənə çox maraqlıdır.

İtaliyanın bəzi tanınmış müsabiqələrinin  qalibisiniz. Hansı beynəlxalq müsabiqənin qalibi olmaq istəyərdiniz və hansı səhnədə gözünüz var, orda ifa etmək istəyərdiniz?

Ən böyük arzum odur ki, sevdiyim işlə məşğul olum. Fikirləşirəm ki, müsabiqə və konkurslar yəqin ki, daha gənclər üçün uyğun olar, artıq 31 yaşım var. Səhnəyə gəldikdə isə, La Skalada bir çox konsertlərdə iştirak etmişəm, məsələn, Otellodan duet ifa etmişəm, Toskadan ifa etmişəm. Arena di Veronada, Bolshoy Teatrda ifa etmişəm. Digər bir çox səhnələrdə ifa etmişəm. İstəyərdim ki, Metropolitan Operasında ifa edim, Nyü Yorkda. İnşallah o da olar. Məncə ən əsası özünü təkmilləşdirmək və öz üzərində çalışmaq lazımdır.

Çox rollar ifa etmisiniz, amma Otello ve Toskanın adını çəkdiniz, bir səbəbi var?

Toska operasını çox ifa eləyirəm, İtaliya, Rusiya, Fransa və digər ölkələrdə ifa etmişəm. Kavaradossi rolunu canladırıram. Otelloya gəldikdə isə, bu obrazın psixoloji durumunu, ruhunun təlatümlü halını çatdırmaq üçün məncə illərin təcrübəsi lazımdır. Buna dünya görüşü deməzdim, həyat təcrübəsi lazımdır. Bu operanın çox qəliz librettosu var. Ümid eləyirəm ki, növbəti on ildə özümü bu rola hazır hiss edəcəm.

Diqqəti Azərbaycana yönəldək. Azərbaycana dəvətlər alırsınız və ifalarınız olur. Sizcə, sizin peşənizlə bağlı İtaliyanın incəsənət və musiqi, ümumilikdə, Made in İtaly təcrübəsindən, necə faydalanmaq olar? 

Azərbaycana son illərdə çox dəvətlər alıram. Öz evimdə ifa etmək mənə həm çox maraqlıdır, həm də məsuliyyətdir. İnsanın ürəyində öz evinin yeri bir başqa olur. Sonuncu dəfə orada Aida operasını ifadə etdim. Həmin ərəfədə bir çox ifaçılarla görüşdüm. Məndən 14-15 yaş gənc musiqiçilər idi. Bir dost, bir sənət yoldaşı kimi öz biliklərimi onlarla bölüşməyə çalışıdım. Məqsədim bacardığım qədər onlara məlumatlandırmaq yolu ilə dəstək vermək idi. Çünki, ağıllı insanlar öz ifalarından bilinir, yüksək intellekt hiss olunur. Təbii ki, bu həm də insanın öz üzərində işlədiyini bəlli edən bir göstəricidir. Ona görə də çalışıram ki, gənclərimizə ustad dərsləri vasitəsi ilə bir faydam dəysin.

Fikrinizdə mədəniyyət istiqamətində həyata keçirmək istəyərdiniz konkret bir plan varmı?

Məncə çox iş görmək olar, çox planlarlar, ideyalar fikirləşmək olar – konsertlər, tamaşalar və s. Fikrimcə, əsas keyfiyyət barədə düşünmək lazımdır. Əgər keyfiyyət yoxdursa, işin nəticəsi maraqsız görünə bilər. Məncə ən başda keyfiyyət gəlməlidir. Xüsusi ilə, indi, 2021-ci ildə [müsahibənin bir hissəsi 2021-ci ilin sonlarında alınmışdır], ələlxüsus söhbət opera və klassik musiqidən gedirsə. Opera studiyası açmaq olar, yaxud bir akademiya təsis etmək olar, bunlar hamısı gözəl təşəbbüslərdir. Amma ən əsası keyfiyyətin olmasıdır. İdeyam budur – diqqəti keyfiyyət üzərində cəmləşdirmək lazımdır.

İki xalqın bir birinə bənzər operaları varmı? Heç hansısa bir operanın sintezini etmək barədə düşünmüsünüzmü?

Açığı, məncə iki xalqın bir birinə bənzər operaları yoxdur və bu normaldır. Amma məsələn, Fikrət Əmirovun Sevil operasının və Koroğlu operasının, amma əsas Sevil operasının musiqisi Avropa musiqisinə daha yaxındır və daha rahatlıqla avropa səhnələrində ifa etmək olar. Məncə dünyanın hər bir tərəfində göstərmək olar. Çünki mövzusu çox aktualdır və musiqisi çox gözəldir. Ümumiyyətlə, musiqimiz çox gözəl və zəngindir. Bu musiqini dünyaya çatdırmaq və insanlara dinlətdirmək gözəl olardı.

Sizin kimi arzularının ardınca getmək istəyən azərbaycanlı gənclərə bu illərin sizə öyrətdiyi məsləhət nə olardı?

Məncə ən əsası odur ki, insan özünü sərbəst hiss etsin. Cünki insanın ruhi vəziyyətindən çox şey asılıdır. İnsan enerjisini lazımlı istiqamətə yönləndirə biləndə uğur da gəlir. Daim öz üzərində işləmək çox vacibdir. Mən bilirəm deyib arxayın düşməli deyil. İnsan nə qədər bilmirəm deyə fikirləşirsə, daha çox öz üzərində çalışır. Bundan əlavə, insanın öz reallığını düzgün qiymətləndirməsi vacibdir. Özümüzlə səmimi olmaq da digər amillərdən biridir. İnsan özü ilə səmimi olub nəyisə bilmədiyini özünə etiraf edəndə artıq öyrənməyə başlayır. Mən bilirəm, ehtiyacım yoxdur deyə düşünmək insanı yanlış yerdə saxlayır. Artıq 11 ildir ki, bu işlə məşğul oluram, müəyyən uğurlarım var, amma həmişə deyirəm ki, bilmirəm, ona görə də daha çox bilmək arzusu ilə yaşayıram.

Müsahibəni ingilis dilində buradan oxumaq mümkündür

ACT N1 – Qalib Həsənov. Moda

by

Moda markası: Act N1
Həm-yaradıcılar: Qalib Həsənov və Luca Lin
İnternet mağazası: actn1.com

“Qaloş Jiquli” silsilə müsahibələrin ilk qonağı Milanda yeni parlayan moda dizayneri, ACT N1 markasının həm-yaradıcısı Qalib Həsənovdur. Qalibin yaratdığı geyimlər sadəcə geyim deyil, konseptdir, sosial ünsiyyət vasitəsidir. Onun dizaynlarının səciyyəvi xüsusiyyəti təzadlı elementləri bir geyimdə birləşdirməkdir. Hazırladığı geyimlər uşaqlıq xatirələrinin ifadə formasıdır.

Qalib Həsənov (sol), Luca Lin (sağ) – Act N1 moda markasının həm-yaradıcıları. Mənbə: actn1.com

Salam Qalib. Səhv etmirəmsə, 2017-ci il idi, İtaliyada müxtəlif tanışlarım Azərbaycanla bağlı bir xəbəri mənə yönləndirirdilər. Xəbər Qalib Həsənov adlı azərbaycanlı gənc moda dizaynerinin Luca Lin adlı gənc çinli dizaynerlə Vogue İtaliya və AltaRomanın birgə təşkil etdiyi müsabiqədə qalib gəlməsi barədə idi. Anladığım qədər bu yarış çox rəqabətli yarışdır. Ümumilikdə bu müsabiqə və necə oldu ki, bu müsabiqədə iştirak etdiniz, hansı dizaynla iştirak etdiniz – bu barədə danışın zəhmət olmasa. 

Artıq üçüncü kolleksiyanı hazırlayırdıq ki, bu müsabiqə haqda məlumatlandıq və işlərimizi göndərdik. Bir neçə turdan sonra finala keçdik. ”Who is on Next?” adlanan bu müsabiqə İtaliyada yaranan gənc markalara dəstək məqsədi ilə 2005-ci ildə yaradılıb. Moda sektorunun inkişafında əhəmiyyətli rol oynayır. Xüsusən, biz iştirak etdiyimiz il – 2017-ci ildə münsiflər heyəti moda dünyasının tanınmış simalarından təşkil olunmuşdur. Onlardan bir neçəsini sadalayım – Fendi moda evinin hazırkı dizayneri və Fendi ailəsinin davamçısı Silvia Venturini Fendi; Valentino moda evinin dizayneri Pier Paolo Piccioli, eyni adlı markasını yaratmış dizayner Giambattista Valli, Vogue jurnalının 25 müxtəlif dildəki rəqəmsal nəşrini birləşdirən Online Vogue İnterational seqmentinin baş redaktoru, OBE titulunun daşıyıcısı, britinaliyalı moda tənqidçisi Suzy Menkes, Vogue İtalia jurnalının xüsusi layihələr üzrə direktor müavini, İtaliya Moda Palatasının beynəlxalq moda səfiri Sara Maino münsiflər heyəti sırasında idilər. 

Qalib Həsənov və Luca Lin Vogue Italia jurnalının baş redaktoru Emanuele Farneti və Silvia Venturini Fendi ilə. Vogue İtalia və Altaromanın birgə təşkil etdiyi “Who’s on Next?” müsabiqəsi. 2017-ci il. Mənbə: Qalib Həsənov

ACT N°1 markasını biz 2016-da yaradıcı ortağım Luca Linlə öz uşaqlıq xatirələrimiz əsasında qurmuşuq. Kolleksiyalarımızda mütəmadi olaraq sosial məsələlərdən, problemlərdən, insan azadlıqlarından və bizə məxsus mədəniyyətlərdən bəhs edirik. Elə həmin müsabiqədə təqdim etdiyimiz kolleksiya insanların dinindən, dilindən, irqindən, genderindən asılı olmayaraq birlik olub bir-birinə hörmətlə, sevgiylə yanaşmasından bəhs edirdi. Geyimlərdə Azərbaycan xalçalarına aid detallardan, Çinin tarixi sulu boyalarından ilhamlanaraq düzəltdiyimiz basmalardan istifadə etmişdik. İşimiz ümumilikdə münsiflərə çox gözəl təəsüratlar bağışlamış, yüksək qiymətləndirilmiş və bizə qələbə gətirmişdi.

https://www.instagram.com/p/BWUm-OZHneL/?utm_source=ig_web_copy_link
Luca və Qalibə qələbə qazandıran kolleksiya. 2017-ci il.

Amma artıq bu vaxta qədər öz moda şirkətinizi yaratmışdınız, doğrudur? Necə, harda yaratdınız? Hansı kateqoriya üzrə dizayn edirsiniz, qiymət siyasətiniz necədir?

Bəli, Milanda moda dizaynı və bədii idarəetmə üzrə təhsil aldıqdan sonra 2016-cı ildə Reggio Emilia şəhərində ortağım Lucanın evində iki otaqda ACT N°1 markasını qurduq. Özümüz biçmə-tikmə bacardığımız üçün çox az vəsaitlə başlayıb irəliləyə bildik. Qadın geyimi ilə başlasaq da zamanla uniseksə keçdik. Hazırda kişi geyiminə də başlayırıq. İndi dünyanın 80-dən artıq çoxmarkalı butikində şatışdayıq. Markamız İtaliyadan başqa ABŞ, Çin, Yaponiya və digər ölkələrdə də bazara daxil olmuşdur. ACT N°1 markasının satış mövqeyi lüksə giriş olaraq tənzimlənib, qiymət civarı Max Mara ilə müqayisə oluna bilər. 2021-ci ilin Fevral və Sentyabr aylarında iki dəfə ACT N°1 x Marella limited kapsul kolleksiyasını bütün dünyadakı Marella butiklərində müştərilərə təqdim etmişik.

Milan Kral Sarayı. Kariatidi zalları. ACT N1 defilelərinin təşkil olunduğu məkanlardan biri. Mənbə: Qalib Həsənov

Bu qələbənin nəticəsi olaraq İtaliya Moda Palatası sizi Milan Moda Həftəsinin rəsmi kalendarına daxil etdi. Bu kalendar üzrə ildə dəfileniz neçə dəfə olur? Həm də hazırlıq prosesi barədə bir az bizə danışın zəhmət olmasa. 

2018-ci ilin sentyabrından mütəmadi olaraq ildə iki dəfə, sentyabr və fevral aylarında Milan Moda Həftəsində rəsmi cədvəldə nümayişimiz olur. Numayiş mətbuatın, alıcıların, kritiklərin cəmləşdiyi böyük bir layihədir. İki ay yeni kolleksiyanın hazırlanması, musiqi, işıqlar, quraşdırma, beş gün isə kasting/fitting və s. üzərində çalışırıq. İşin ən çətin tərəflərindən biri məkan seçimidir. Milan Texnologiya Muzeyi və Kral sarayının zallarından biri ən yaddaqalan məkanlarımızdan olmuşdur.

Milan Elm və Texnika Muzeyi. Mənbə: Qalib Həsənov

Diqqəti Azərbaycana yönəldək. Bilirəm ki, həvəskar gənclərlə ünsiyyətdəsiniz və müəyyən bir layihələr həyata keçirirsiniz. Sizcə, Made in İtaly təcrübəsindən hansı istiqamətlərdə faydalanmaq olar və hansı sahələrdə potensial görürsünüz? 

Hazırda interyer sahəsində gənclərdə çox potensial görürəm. Ancaq moda sahəsində bunu hiss etmirəm. Bir neçə gənc var, lakin ya şəraiti yoxdur, ya yaradıcılığını büruzə verməkdən çəkinir. Hər şeyin başında özünə inam durur. Dayanmamaq, ətrafa baxmaq, fərqli sahələrə maraq göstərərək inkişaf etmək lazımdır. İtaliyan təcrübəsindən məncə nəticə çıxarmaq lazımdır. Öyrənməklə və tətbiq etməklə industriya qurmaq lazımdır.

https://www.instagram.com/p/CWX4P_-tuZd/?utm_source=ig_web_copy_link

Fikrinizdə mədəniyyət, moda və dizayn istiqamətlərində konkret bir plan varmı ki, həyata keçirmək istəyərdiniz?

Mənim fikrimdə bir neçə sahəni inkişaf etdirmək üçün planlar var. İstər incəsənət, istərsə iqtisadiyyat sahəsində. İstəyim odur ki, Azərbaycanda bu sahədə tanınmayan, özünü sınamaq istəyən qabiliyyətli gənclərin potensialı ortaya çıxsın, parlaq gələcək qursunlar. Böyük teatr tariximiz var, lakin, fikrimcə, orada olan geyimlərin keyfiyyətinin qaldırılması lazımdır. Milli geyim irsimiz çox zəngindir. Düşünürəm ki, həm bu irsi inkişaf etdirmək, həm də bu geyimlərin keyfiyyətli hazırlanması üçün meyarlar müəyyən etmək çox yaxşı olardı. Ümumiyyətlə, fikirləşirəm ki, bu sahədə çox ciddi işə ehtiyac var.

https://www.instagram.com/p/CXQu8RqNpu7/?utm_source=ig_web_copy_link

Sizin kimi arzularının ardınca getmək istəyən azərbaycanlı gənclərə bu illərin sizə öyrətdiyi məsləhət nə olardı?

Heç nəyi bəhanə gətirmək lazım deyil. Arzularınızın arxasınca gedin. Qorxmadan, çəkinmədən özünüzü ifadə edin. Ətrafa baxın, araşdırın, insan öyrəndikcə böyüyür. Tez-tez ”mümkün deyil!” eşidəcəksiniz, qulaq asmayın. Əsas sən özün inanırsansa, hər şey həyata keçəcək.

Galosce Zhiguli (Qaloş Jiquli)

by

Just 2 days before the launch of the AQA Series, let me introduce you a specific segment of the Series – Galosce, Zhiguli (Qaloş, Jiquli).

This segment will feature Azerbaijani youth, who pursued their dreams in Italy with grit. Not an easy beat. They are trailblazers in their own right. This youth has a lot to offer and a lot to learn from, be example and inspiration.

I thought a lot (and deep) about the name for this segment. It had to be about ‘exposure’. Naturally, my mind wondered about my own early exposure to Italy. In the memory line Galosce (Qaloş) came first 🙂 You see even in a remote mountainous village or in a refugee life in some stable or farm those galosci were telling:). Oh even more, my grandma used to sew buttons on the galosci – buttons of different colors on each kid’s pair, as they were literally the same piece of black rubber. Now, looking back, those buttons, more precisely, the color of those buttons was an important identity detail. Who would dare mess with the color of other kids? Not me!:)

Talking about color, who knew that it was an Italian designer who brought galoshes into pop culture by coloring them in bright colors? Hello, cute rain boots!

If you ask about -Zhiguli (Jiquli)…I am not talking about candies (caramelle), but a version of Fiat bought by the Soviets. Zhiguli was a collective Soviet exposure to Italy:)

So, Galosce and Zhiguli are two things come to my mind when I think of the word “exposure”. Let me know what do you associate with the word “exposure”.